Мултифункционалност во органското земјоделство

Органското земјоделство се обидува да го спроведе концептот на мултифункционалност во специфични работни и животни услови, вклучително и биодиверзитетот, автохтони видови и раси, грижа за животните, но и повторно населување на руралните области и зголемување на социјалниот и економскиот стандард на живеење.

Овој начин на производство на храна е важен за одржливиот развој на руралните области. Затоа, особено во земјите во транзиција кои се соочуваат со бројни економски проблеми (распаѓање на големи земјоделски и индустриски комплекси, отпуштања, висока невработеност, инфлација, увоз на супстандардна странска храна), органското земјоделство е важно за државата и општеството, особено руралното, од неколку причини:

  • воспоставува врска помеѓу биодиверзитетот и социо-културното наследство на руралните области (што создава основа за развој на руралниот туризам)
    • ја поттикнува врската помеѓу заштитените природни подрачја и земјоделството (во рамките на националните паркови и други паркови во природата е можно да се практикува само органски начин на земјоделско производство), што создава основа за развој на екотуризмот
    • Поттикнува потрошувачка на еколошки „здрава“ храна во сопствениот регион, што ги намалува трошоците за енергија и транспорт

Еден од начините на кои земјоделците се стремат да влезат на пазарот и да постигнат подобра конкурентност на производите, а со тоа и приход, секако е преминот кон органско земјоделство.

Покрај производството на храна, земјоделството создава голем број други (непазарни) функции кои не треба да се занемарат. Основата на овие непазарни функции е создавање на земјоделски систем познат како „мултифункционално земјоделство“.

Поддржувачите на таквиот систем веруваат дека би било фер да се доделат субвенции за оние земјоделци кои, во поголема или помала мера, придонесуваат за развој на непазарните функции. Непазарните функции или придобивки се рефлектираат преку:

– придонесот кон виталноста на руралните заедници (преку одржување на семејното земјоделство, вработување во руралните средини и културно наследство)

– биодиверзитет;

– рекреација и туризам;

– здравје и зачувување на почвата и водата;

– биоенергија

– пејсажи;

– квалитетот и безбедноста на храната и благосостојбата на животните;

Акцентот е ставен на „мултифункционалноста“ за да се истакне додадената вредност што може да ја создаде земјоделството, покрај храната што ја продаваат на пазарот.

Овие придобивки можат широко да се дефинираат, но генерално вклучуваат вредности за руралната заедница, како што се голем број независни семејни фарми, силни локални фарми кои обезбедуваат земјоделски производи и услуги и овозможуваат вработување во руралните средини и одржување на руралната култура.

Придобивките за животната средина, кои често се споменуваат, вклучуваат придонес на биодиверзитетот, чистота на водата и воздухот, биолошката енергија, подобрениот квалитет на почвата. Заштитата на почвата и животната средина е клучна за органските земјоделци, бидејќи плодната почва е основен ресурс за успешно производство на храна со висока хранлива вредност. Затоа, органското земјоделство е сè повеќе присутно како значајна економска активност во заштитените природни подрачја и националните паркови. Ова, покрај зачувувањето на биодиверзитетот и автохтоноста на сорти и раси, поттикнува нова економска активност во овие области: агро-еко туризам.  Tаквите области треба да бидат зачувани од пропаѓање поради депопулација.

Едукацијата на производителите и потрошувачите развива став кон генетски модифицираните организми кои се перцепираат како постојана закана за биодиверзитетот и здравјето на луѓето. Сепак, таквите концепти се доста апстрактни за просечниот жител на руралните области, затоа е неопходно да се работи на подигнување на свеста. Мултифункционалната улога на земјоделството и неговата поврзаност со развојот на земјоделството и економијата во целина треба да им се објасни на земјоделците, како и на засегнатите страни во руралниот туризам. Исклучително е важно малите земјоделци во селата да ја разберат врската помеѓу земјоделското производство и зачувувањето на традицијата, културното наследство, заштитата на природата и повеќенаменското користење на земјиштето. Нови перспективи ќе се отворат само кога мал земјоделски производител ќе стане привилегиран корисник на разновидниот потенцијал во земјоделството што може да им го понуди на заинтересираните посетители преку услугите за рурален туризам.